105. rocznica wybuchu Powstania Wielkopolskiego

Właśnie obchodzimy 105. rocznicę wybuchu Powstania Wielkopolskiego. Jako klub uczciliśmy pamięć o tym wydarzeniu podczas ostatniego w tym roku meczu na Enea Stadionie, przeciwko Piastowi Gliwice. Piłkarze zagrali wówczas w specjalnie dedykowanych koszulkach, na boisko wychodzili przy dźwiękach Marsylianki wielkopolskiej, nie zabrakło również grup rekonstrukcyjnych. Ściśle również współpracujemy ze Stowarzyszeniem Kibiców Kolejorza przy kolejnych rocznicowych wydarzeniach.

Kilka dni temu do siedziby stowarzyszenia dotarło pięć tysięcy zniczy, które zostały zakupione przez Lecha Poznań z części dochodu ze sprzedaży powstańczych trykotów. - 27 grudnia te światełka zapłonęły na grobach bohaterów sprzed ponad stu lat. Opiekujemy się takimi miejscami pamięci nie tylko w Poznaniu, ale również w całej Wielkopolsce. Jak zwykle, zachęcamy do wsparcia zbiórki powstańczej, którą przeznaczamy na renowacje mogił powstańczych - mówi Marcin Kawka z SKK.

Oczywiście główne obchody odbyły się pod pomnikiem Powstańców Wielkopolskich w Poznaniu, ale kibice już tradycyjnie zorganizowali iluminację, która w tym roku wróciła na trasę przejazdu Ignacego Jana Paderewskiego, który 26 grudnia wieczorem przyjechał do stolicy Wielkopolski pociągiem. Pojawienie się wielkiego patrioty i światowej sławy pianisty wywołało niesamowitą euforię wśród ludności polskiej, to był dla powstania niezwykle istotny i decydujący impuls. Strona niemiecka próbowała jeszcze przeciwdziałać, w całym mieście wyłączono światła, ale Polacy byli gotowi i witali gościa przy blasku kilkuset pochodni. Dodało to niesamowitego klimatu w mieście. Trasa iluminacji wiodła od Dworca Letniego PKP przez ulicę święty Marcin, Aleje Marcinkowskiego aż do Placu Wolności. Przypomnijmy bowiem, że Paderewski zatrzymał się w hotelu Bazar, a właśnie w jego okolicy 27 grudnia 1918 otwarty został ogień. Iluminacja zabłysła punktualnie o godzinie 16.40, czyli porze wybuchu powstania, wtedy też w poznańskich kościołach zabiły dzwony, zawyły również syreny alarmowe, a tramwaje oraz autobusy zatrzymały się symbolicznie na minutę.

Jako klub zostaliśmy patronem Biegu Powstania Wielkopolskiego, którego start i metę usytuowano na wysokości Kotła, czyli trybuny numer 2 stadionu przy Bułgarskiej. Ponad 500 uczestników pokona w środowy wieczór (początek o godz. 20) pięciokilometrową trasę, która przebiegać będzie w Lasku Marcelińskim. Stowarzyszenie Kibiców Kolejorz, którego jest głównym organizatorem, zadbało o edukację historyczną. Dlatego poszczególne etapy biegu zyskały swoje nazwy:

- start: wybuch Powstania Wielkopolskiego - 27 grudnia 1918
- 1. kilometr: Bitwa o Inowrocław - 1-6 stycznia 1919
- 2. kilometr: Bitwa o Ławicę - 6 stycznia 1919
- 3. kilometr: Bitwa pod wiatrakami, czyli obrona Osiecznej - 11 stycznia 1919
- 4. kilometr: Bitwa o Szubin - 29 stycznia - 3 lutego 1919
- meta: Rozejm w Trewirze - 16 lutego 1919

Co ciekawe, każdy z uczestników zostanie na czas wyścigu żołnierzem i przypisany będzie do swojej jednostki, która brała czynny udział w walkach. Będą to IV Kompania Marynarzy, Pułk Ułanów Wielkopolskich, Kompania Kórnicka, 1. Kompania Skautowa Wincentego Wierzejewskiego, a także Pułk Strzelców Wielkopolskich. Wszyscy poruszać się będą z latarkami czołówkami, właśnie na pamiątkę zaciemnienia miasta, o którym wspominaliśmy powyżej.

Zwycięski zryw niepodległościowy

W tym roku kolejny raz obchodzimy rocznicę jako święto państwowe, które wypada właśnie 27 grudnia. Jest to Narodowy Dzień Pamięci Zwycięskiego Powstania Wielkopolskiego. "W hołdzie bohaterom - uczestnikom narodowego zrywu z lat 1918–1919, którzy wyzwolili Wielkopolskę spod panowania niemieckiego i przyłączyli ją do odrodzonej Rzeczypospolitej"- głosi preambuła ustawy, w której kolejne artykuły mówią właśnie o ustanowieniu tego święta.

Powstanie Wielkopolskie wybuchło 27 grudnia 1918 roku. Dzień wcześniej do Poznania przyjechał światowej sławy pianista, Ignacy Jan Paderewski. Gdyby nie jego obecność w mieście mogłoby nie dojść do rozpoczęcia konfliktu zbrojnego. Choć nastroje antyniemieckie narastały, a przygotowania trwały i były - jak podkreślają historycy - doskonale przemyślane, był to jednak ważny impuls dla polskiej ludności.

A nacjonaliści niemieccy, widząc to, chcieli zorganizować manifestację, która miała być odpowiedzią na patriotyczne poruszenie drugiej strony w drugi dzień świąt Bożego Narodzenia. Dlatego nazajutrz około godziny 17 dotarli w okolice hotelu Bazar, w którym zatrzymał się Paderewski. Tam stanęli naprzeciwko kordonu polskiej Straży Ludowej. Nie wiadomo, z której ze stron padł pierwszy strzał, ale fakt jest taki, że właśnie ta wystrzelona kula w okolicach Placu Wolności dała początek powstaniu. Symbolicznie uznaje się, że stało się to o godzinie 16.40.

W pierwszym okresie walk, do końca roku, Polakom udało się zdobyć większą część Poznania. Ostatecznie miasto zostało wyzwolone 6 stycznia, kiedy przejęto lotnisko Ławica. Do połowy stycznia wyzwolono też większą część Wielkopolski. Zdobycze powstańców potwierdził rozejm w Trewirze, podpisany przez Niemcy i państwa ententy 16 lutego 1919 r. W myśl jego ustaleń, front wielkopolski został uznany za front walki państw sprzymierzonych. Ostateczne zwycięstwo przypieczętował podpisany 28 czerwca 1919 r. traktat wersalski, w którego wyniku do Polski powróciła prawie cała Wielkopolska.